YOZGAT İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ

Hakkında

1-      İLÇEMİZİN  GENEL  OLARAK  TANITILMASI

 

           a-      Konumu

           Aydıncık ilçesi Orta Karadeniz Bölgesinde, doğusunda Yozgat İli’nin Çekerek İlçesi; batısında Çorum İli’nin Alaca İlçesi ; kuzeyinde Çorum İli’nin Ortaköy İlçesi  ile Amasya İli’nin Göynücek İlçesi ; Güneyinde Yozgat İli’nin Sorgun İlçesi yer almaktadır.

          
           b-     
Tarihçesi

           Aydıncık ilçesinin kuruluşu hakkında kesin bir bilgi olmamakla birlikte, çevrede bulunan tarihi kanıtlar antik çağlardan beri tarihin her döneminde önemli bir yerleşim yeri olarak kullanıldığını göstermektedir.

           Aydıncık ile ilgili yazılı kaynakların, Zile Kütüphanesi'nde çıkan bir yangında yok olduğu söylenmektedir. Yörenin ne zaman yerleşime açıldığı, şu an yaşayan halkın nereden geldiği hakkında kesin bir bilgi mevcut değildir. Ancak, bugün Aydıncık'ta yaşayanların 15. ve 16. yüzyıllarda Amasya, Sivas ve Kahramanmaraş civarlarından buraya gelerek yerleşen Türkmenlerden oluştuğu söylenmektedir.
    
         
Büyük Selçuklu Devleti döneminde İslamı yaymak amacıyla Anadolu'ya Horasan'dan gelen ve halkımızca iyi bilinen bazı erenlerin de bu bölgede yaşadıkları ve mezarlarının burada olduğu söylenmektedir. Asar Kayası'nda Esisarı ve Gölcük, Çalın Taşın önünde Çomak Dede, mezarlıkta da Güldede evliyalarının olduğu söylentisi yaygındır. Ayrıca Karacaoğlan'ın da bu bölgede yaşadığı rivayet edilir ve mezarının Karacaoğlan mevkiinde bulunduğu söylenir.

          Mamure adı ile bilinen köyün esas ve kadim ismi Eskiköy olup bu isimle 200 yıldan beri teşekkül etmiş bir nahiye olduğu bilinmektedir. Alaca ve Sorgun ilçeleri teşekkül etmeden yıllar önce teşekkül etmiş tam teşkilatlı bir nahiye olup olmadığı hakkında yeterli bilgi yoktur.

          Nahiyede hem jandarma teşkilatı, hem de polis teşkilatının mevcut olduğu bilinmektedir. 325 tarihinde Tokat vilayeti Başkomiseri Ahmet Dilaver Efendi, birinci sınıf Nahiye Müdürlüğüne tayin edilmiş, Eskiköy'e gelerek nahiyeyi teslim almıştır. O zamanlarda Eskiköy'ün birinci sınıf bir nahiye olduğu, aynı tarihte nahiyeye Jandarma Takım Teşkilatı açıldığı, takım komutanlığına Konyalı Mülazım Sami Niyazı adında bir kişinin tayin edilerek Eskiköy'e geldiği, burada 1929 yılında iki katlı büyük bir Hükümet Konağı inşa ettirdiği, bu binanın 1950 yılında kendiliğinden yıkılarak harap olduğu, bundan sonra Nahiye Müdürlüğü ve Jandarma Komutanlığının başka bir binada uzun zaman kirada oturduğu bilinmektedir.

          Karakolun ilk önce başka yerde açılıp buraya nakledildiği, nahiyenin Sivas vilayetine bağlı olduğu, kazasının da Tokat Sancağı'na bağlı Zile olduğu bilinmektedir. O zamanlar Eskiköy Nahiyesine bağlı 65 adet köy bulunduğundan hem nahiyenin vasıtası olmaması, hem de bağlı bulunduğu Zile kazasının 65 kilometre uzakta bulunması nedeniyle karakolun burada açılmış olduğu tahmin edilmektedir.

         Nahiye teşkilatının ise başka bir yerden buraya nakledilip edilmediği bilinmemektedir. Nahiye bölgesini teşkil eden köylerin sayısı 65 olup 1337 tarihinde memlekette emniyet ve asayiş normale dönmüş olduğundan Eskiköy Zile kazasından alınarak Yozgat vilayetine, köylerin 33 adedi ise Zile ve Alaca kazalarına bağlanmıştır. Bu durumda Eskiköy'ün merkez dahil 32 köyü kaldığı bilinmektedir.

          Nahiyenin ismi uzun yıllar eski yerleşim merkezi anlamına gelen Eskiköy olarak anılmıştır. Nahiyelik döneminde Mamure adını almış ve uzun yıllar bu adla bilinmiştir. Nahiyelik yıllarından sonra 1965 yılında belde olan Mamure'nin adı 1958 yılında yeniden değiştirilerek AYDINCIK halini almıştır. 1991 yılında ise Aydıncık ilçe olmuştur.

          c-      Coğrafi Yapısı

        Aydıncık İlçesi  Orta Karadeniz”in güney kısmında , Deveci Dağlarının devamı olan Gezbel Dağının eteğinde Kümbet Ovası Havzası içerisinde kurulmuştur . İlçe topraklarının 3/5 ’ i engebeli dağlık ve ormanlık , 2/5 ’ i ise düz ve tarıma elverişlidir . Yüzölçümü  .2.dir . Enlem 40 , Boylam dir .

         İlçe Yozgat İlinin kuzeydoğusunda bulunmakta ve il’e 98.km. uzaklıktadır . Denizden yüksekliği  700  metredir.

        İklim        : Orta Karadeniz ve Orta Anadolu iklimi hüküm sürmektedir . Kış geç başlayıp erken biter . Yıllık yağış miktarı ortalama 30 kg/m2.dir . Yazlar kurak ve sıcak geçer . En çok yağış alan aylar Mart , Nisan , Mayıs , Kasım ve Aralık aylarıdır. Hakim rüzgarlar Poyraz ve Lodos rüzgarlarıdır .

        Akarsular   : İlçenin kuzeydoğusundan Yeşil Irmağın bir kolu olan Çekerek Çayı , batısında ise Bakır Çayı ve Büyük Öz Deresi geçmektedir .

        Dağlar        : İlçenin güneyinde Gezbel Dağları , kuzeydoğusunda ise Alan Dağları yer almaktadır .

        Ormanları  : Aydıncık İlçesinde toplam orman alanı bulunmakta olup, bunun 2.763 hektarı normal koruluk orman , 2.917  hektarı bozuk , baltalık ve fundalık ormandır .  İlçe yüzölçümünün  % 23.64’ü ormanlık alanı oluşturmaktadır.